[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Motylkowate drobnonasienne to grupa roślin dość zró\nicowana pod względem wymagań
glebowych. Największe wymagania mają koniczyny: czerwona, białoró\owa i perska oraz
lucerna mieszańcowa. Najodpowiedniejsze gleby dla tych roślin to: czarnoziemy, czarne
ziemie, brunatne, głębokie rędziny, pseudobielicowe powstałe z lessów, średnie mady.
Zrednie wymagania glebowe mają koniczyny: biała, inkarnatka i aleksandryjska oraz lucerna
chmielowa, komonica i esparceta. Wymagają gleb l\ejszych od wy\ej wymienionych, średnio
zwięzłych, gliniasto-piaszczystych. Nieodpowiednie dla tych dwóch grup roślin są gleby
bardzo lekkie, piaszczyste oraz torfowe. Bardzo charakterystyczne wymagania ma esparceta.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
Powinna być uprawiana na glebach wapiennych, płytkich rędzinach i wówczas jej trwałość
mo\e dochodzić do kilkunastu lat. Mogą to być gleby kamieniste, suche, mające
kilkunastocentymetrową warstwę uprawną. Mniejsze wymagania glebowe mają nostrzyk,
przelot, rutwica wschodnia i seradela. Nostrzyk i przelot rosną na glebach lekkich,
piaszczystych, ale zasobnych w wapń, a rutwica wschodnia na ró\nych typach gleb, do
V klasy bonitacyjnej włącznie, o pH powy\ej 5,5. Seradela dobrze plonuje na glebach
piaszczystych, lekkich, ale wilgotnych o odczynie lekko kwaśnym. Gleby zwięzłe, łatwo
zaskorupiające się, podmokłe, wapienne nie nadają się do uprawy tej rośliny.
Rośliny motylkowate drobnonasienne w początkowym okresie rozwijają się bardzo
powoli. Dlatego te\ plantacje nara\one są na zachwaszczenie. Aby ograniczyć ten problem,
nale\y bardzo starannie dobrać stanowisko, które powinno być odchwaszczone, przede
wszystkim wolne od perzu oraz zasobne w łatwo przyswajalne składniki pokarmowe.
Zapewniają to rośliny uprawiane na oborniku, przede wszystkim okopowe, gdy\ prowadzona
jest w nich intensywna walka z chwastami. Gorszymi roślinami przedplonowymi są zbo\a.
Przedplonem dla koniczyny czerwonej, lucerny mieszańcowej i siewnej mo\e być kukurydza.
Rośliny oleiste
Rośliny oleiste słu\ą do otrzymywania tłuszczów (olejów) roślinnych, które gromadzone
są w nasionach lub owocach. Zawartość ich przekracza zwykle 20%. Tłuszcze roślinne
stanowią około 70% światowej produkcji olejów. Rośliny oleiste są drugim po zbo\ach,
najwa\niejszym zródłem energii, zawartej w pokarmach spo\ywanych przez człowieka oraz w
paszy wykorzystywanej dla zwierząt gospodarskich.
Pomimo, \e na świecie znanych jest ponad 200 gatunków roślin oleistych to jednak
w krajach klimatu umiarkowanego, tak\e w Polsce, uprawia się ich niewiele. Deficyt
tłuszczów w krajach europejskich w czasie I i II wojny światowej spowodował zwrócenie
uwagi na olej rzepakowy, jako produkt spo\ywczy, wcześniej wykorzystywano go wyłącznie
do oświetlania pomieszczeń. Dopiero po II wojnie światowej wzrosło zainteresowanie olejami
roślinnymi w \ywieniu człowieka.
Polska z udziałem 4,8% w światowej strukturze zasiewów rzepaku i rzepiku jest jednym
z największych producentów rzepaku w Europie
W naszym kraju na niewielką skalę uprawia się jeszcze inne rośliny oleiste, jak len
oleisty, słonecznik oleisty, gorczycę białą i sarepską, w małych ilościach gorczycę czarną,
dynię oleistą, lniankę i mak.
Otrzymany z roślin oleistych tłuszcz słu\y wielorakim celom: jako olej jadalny lub po
przetworzeniu jako produkty \ywnościowe utwardzone np.: margaryny, tłuszcze kuchenne,
piekarskie i konserwujące. Szerokie zastosowanie mają równie\ tłuszcze roślinne w technice.
U\ywane są między innymi do wyrobu farb, lakierów, pokostu, mydła i środków piorących.
Stosowane bywają w przemyśle kosmetycznym, garbarstwie, produkcji lepiszczy, kitów,
środków smarowniczych.
Rośliny oleiste nale\ą do klasy dwuliściennych. Większość z nich wchodzi w skład
rodziny kapustowatych.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]