[ Pobierz całość w formacie PDF ]

owej gry. Dwa motywy zderzaj� si� w pogl�dach Foucaulta:
w�tek podmiotowoS
ci oraz w�adzy. Kontaminacja tych dwóch
problemów to odpowiedx
na pytanie o  sztuk� �ycia .
Wida� zatem, i� seksualnoS
� jest  wedle Foucaulta  jed-
nym z narz�dzi w�adzy. W�adza kreuj�c wiedz�  w tym wypadku
dyskurs seksualnoS
ci  obejmuje nas sieci� powi�za�, jest
wsz�dzie i nigdzie, nie sposób jej dostrzec, poniewa� nie
ma wyrax
nego centrum, nie znajduje si� ponad, lecz wewn�trz
spo�ecznego organizmu. W�adza obejmuje ca�oS
� stosunków spo-
�ecznych, si�gaj�c po sprawy cia�a i to�samoS
ci jednostek:
 To�samoS
� jest produktem relacji wiedzy/w�adzy, wytworem
 nowotworem  przemocy. Wiedza/w�adza jest elementem naszej
to�samoS
ci, naszego ja, wbudowana jest w struktury naszej
samoS
wiadomoS
ci, nasza S
wiadomoS
� siebie powstaje ju� jako
ujarzmiona, wszystko to, co mieS
ci si� w owej niezmierzonej
otch�ani okreS
lanej krótkim s�owem �ja�, jest urz�dzone,
umeblowane, zaplanowane, uporz�dkowane zgodnie z usankcjo-
nowan� praktykami wiedzy/w�adzy norm� 14.
W�adza, z jednej strony, dyscyplinuje przez odpowiedni�
administracj� cia�em, tworz�c  spo�ecze�stwo dyscyplinar-
ne , a z drugiej zarz�dzaj�c �yciem wytwarza biopolityk�,
kontroluje ca�� populacj�, by wype�nia�a jej zadania:  To,
z czym mamy do czynienia w nowej technologii w�adzy, nie
jest dok�adnie spo�ecze�stwem (...); nie jest to równie�
jednostka-cia�o. Jest to nowe cia�o: cia�o mnogie, wielog�owe
(...). Jest to poj�cie populacji. Biopolityka ma do czynienia
z populacj� i myS
l�, �e populacja jako problem politycz-
ny, jako problem jednoczeS
nie naukowy i polityczny, jako
problem biologiczny i problem w�adzy, pojawia si� w�aS
nie
w tym momencie. (...) pojawia si� teraz, wraz z t� techno-
logi� biow�adzy, t� technologi� w�adzy �nad� populacj� jako
tak�, nad cz�owiekiem jako istot� �yw�, pewna ci�g�a, uczona
w�adza, która ma mo�liwoS
� �skazywania na �ycie� 15.
143
Opressje
---------------------------------
Przypisy:
1 M. Foucault, Archeologia wiedzy, prze�. A. Siemek, Warszawa
1977, s. 43. Ten s�ynny cytat pos�u�y� tak�e za tytu� tomu ko-
mentarzy do myS
li Foucaulta:  Nie pytajcie mnie, kim jestem...
Michel Foucault dzisiaj, pod red. M. Kwieka, Pozna� 1998.
2 M. Foucault, SeksualnoS
� i w�adza, [w:] tego�, Filozofia, hi-
storia, polityka. Wybór pism, prze�. D. Leszczy�ski, L. Rasi�ski,
Warszawa 2000, s. 202.
3 Jak wiemy, tematyka ta sta�a w centrum zainteresowa� Z. Freu-
da.
4 M. Foucault, Nadzór i kara, prze�. T. Komendant,  Literatura
na R
wiecie , nr 6/1988, s. 273.
5 T. Komendant, Pos�owie t�umacza, [w:] M. Foucault, Nadzorowa�
i kara�, prze�. T. Komendant, Warszawa 1998, s. 310.
6 M. Foucault, Gry w�adzy, prze�. T. Komendant,  Literatura na
R
wiecie , nr 6/1988, s. 319.
7 M. Foucault, Wola wiedzy, [w:] tego�, Historia seksualnoS
ci,
prze�. B. Banasiak, K. Matuszewski, Warszawa 1995, s. 20.
8 Tam�e, s. 21.
9  Wi�zienie jest tylko we mnie  to Kafkowski w�tek w myS
li
Foucaulta. Nadzorowa� i kara� posiada  jak zauwa�a T. Komendant
 dwóch negatywnych patronów: Benthama (koncepcja wie�y Panopty-
konu) i ani razu nie przywo�anego z nazwiska Kafk�. Zob. Pos�owie
t�umacza, dz. cyt., s. 306.
10 M. Foucault, Wola wiedzy, dz. cyt., s. 63-66.
11 Foucault nie tylko g�osi�, ale i wciela� w �ycie swoje pogl�-
dy  wyzwala� cia�o z okowów duszy. Pono� mia� w zwyczaju  jak
donosi t�umacz  czytywa� ch�opcom na pocz�tek poezje Ren� Chara.
Zob. Pos�owie t�umacza, dz. cyt., s. 307.
12 M. Faucault, U�ytek z przyjemnoS
ci, [w:] tego�, Historia sek-
sualnoS
ci, prze�. T. Komendant, dz. cyt., s. 144.
13 M. Foucault, Troska o siebie, [w:] tego�, Historia seksualno-
S
ci, prze�. T. Komendant, dz. cyt., s. 598-599.
14 J. Kochanowski, To�samoS
� i seksualnoS
� jako efekty ujarzmia-
nia  wokó� koncepcji Michela Foucaulta, [w:] tego�, Fantazmat
zró�nicowany. Socjologiczne studium przemian to�samoS
ci gejów,
Kraków 2004, s. 40.
15 M. Foucault, Trzeba broni� spo�ecze�stwa. Wyk�ady w Coll�ge de
France 1976, prze�. M. Kowalska, Warszawa 1998, s. 242-243, 244.
*Anna Citkowska-Kimla (ur. 1973)  studia politologiczne, polo-
nistyczne i filozoficzne na Uniwersytecie Jagiello�skim; doktor
nauk humanistycznych z zakresu nauk o polityce (2003); adiunkt
w Katedrze Wspó�czesnych Doktryn UJ; goS
cinny wyk�adowca na
Uniwersytecie Wiede�skim (2001), stypendystka Turyngii w Jenie
(2001). Autorka artyku�ów naukowych drukowanych w pracach zbio-
rowych, czasopismach krajowych i zagranicznych, m.in.: Was bleibt
im vereinten Europa aus unserer nationalen Identit�t erhalten?;
Od oS
wiecenia do romantyzmu  prze�om epok czy ewolucja idei?
Przypadek niemiecki; 18th Century Vision of United Europe. Au-
torka hase� do S�ownika pisarzy S
wiata, (Kraków 2004) oraz do
S�ownika doktryn politycznych (tom 4).
144 [ Pobierz całość w formacie PDF ]